Wojna Dwóch Pedró – Sukcesja Kastylii i Aragonskie Ambicje

W XIV wieku Półwysep Iberyjski stał się sceną intensywnej rywalizacji politycznej, której kulminacją była Wojna Dwóch Pedró. Nazwa ta odnosi się do dwóch królów: Pedro I Okrutnego, króla Kastylii, i Pedro IV Ceremonialnego, króla Aragonii. Konflikt ten nie tylko dotknął spraw sukcesji w Królestwie Kastylii, ale również ujawnił ambicje ekspansywne Aragonii, która pragnęła powiększyć swoje terytorium kosztem sąsiednich królestw.

Przyczyny wybuchu wojny były złożone i wielowątkowe. Po śmierci króla Kastylii Sancho IV w 1295 roku, tron objął jego syn Ferdinand IV. Niestety, panowanie tego króla było krótkie – zmarł w 1312 roku bez męskiego potomka. Sytuacja ta wywołała spór sukcesyjny. Do walki o tron przystąpiły dwie strony:

• Izabela Kastylijska: siostra zmarłego króla, która uważała się za prawowitą następczynię tronu.

• Pedro I, syn Sancho IV: wnuk zmarłego króla, który również zgłaszał pretensje do korony.

Pedro I, wspierany przez Aragonię i jej króla Jaimego II Sprawiedliwego, odniósł zwycięstwo w bitwie pod Tordesillas w 1310 roku, co pozwoliło mu objąć tron Kastylii.

Jednak jego panowanie nie było spokojne. Pedro I Okrutny – tak zwany ze względu na swoje brutalne metody sprawowania władzy – naraził się możnym i duchowieństwu. W tej sytuacji Aragonia widziała szansę na rozszerzenie swoich wpływów w Kastylii.

Po śmierci Pedra I w 1369 roku tron objął jego syn Henryk II. Niestety, młody król był słaby i niedoświadczony, co wykorzystał Pedro IV Ceremonialny, król Aragonii.

Pedro IV wypowiedział wojnę Kastylii w celu przejęcia kontroli nad jej terytoriami. W 1360 roku rozpoczął się konflikt znany jako Wojna Dwóch Pedró. Wojna trwała kilka lat i charakteryzowała się krwawymi bitwami oraz ciągłymi manewrami politycznymi.

Konflikt zakończył się w 1369 roku podpisaniem traktatu w Alcalá de Henares. Królestwo Aragonii musiało zrzec się swoich pretensji do Kastylii, a Pedro IV Ceremonialny zobowiązał się do zapłaty odszkodowania.

Konsekwencje Wojny Dwóch Pedró:

• Utrata Aragonii jako głównego gracza politycznego: Pomimo początkowych sukcesów Aragonię spotkała porażka w wojnie.
• Wzrost znaczenia Kastylii: Zwycięstwo Kastylii umacnia jej pozycję na Półwyspie Iberyjskim.
• Rozwój instytucji królewskich: Wojna przyczyniła się do rozwoju biurokracji i administracji w Kastylii, co było elementem procesu konsolidacji władzy monarskiej.
• Wpływ na kulturę i sztukę: Wojna Dwóch Pedró stała się inspiracją dla wielu dzieł literackich i malarskich.

Wojna Dwóch Pedró była ważnym wydarzeniem w historii Hiszpanii XIV wieku, które miało dalekosiężne konsekwencje polityczne, społeczne i kulturowe. Chociaż Aragonia poniosła klęskę, wojna ta ujawniła jej ambicje ekspansywne i pragnienie dominacji nad sąsiednimi królestwami.

Z kolei Kastylia wyszła z wojny silniejsza i bardziej zjednoczona, co zapoczątkowało okres jej rozkwitu i znaczącego wpływu na Półwyspie Iberyjskim.